Zgodnie z oczekiwaniami analityków Narodowy Bank Węgier (Magyar Nemzeti Bank) kontynuuje cykl zacieśnienia polityki pieniężnej. We wtorek MNB podniósł główną stopę procentową o 50 pb., do 3,4 proc. W ten sposób już od ponad pół roku węgierscy bankierzy próbują walczyć z najwyższą od 15 lat inflacją.
Siedziba Narodowego Banku Węgier (Magyar Nemzeti Bank) w Budapeszcie. Fot. Egrian / domena publiczna
Narodowy Bank Węgier cykl zaciskania polityki pieniężnej rozpoczął w czerwcu 2021 roku jako pierwszy bank centralny nie tylko w Europie Środkowo-Wschodniej, lecz także w całej Unii Europejskiej. Węgrzy mają już za sobą dziewięć podwyżek z rzędu. W połowie ubiegłego roku stopa referencyjna wzrosła z najniższego poziomu w historii (0,6 proc.) do 0,9 proc. W lipcu do 1,2 proc., w sierpniu do 1,5 proc., we wrześniu do 1,65 proc., w październiku do 1,8 proc. w listopadzie do 2,1 proc., w grudniu 2,4 proc., a w styczniu 2022 roku do 2,9 proc. Po dzisiejszej podwyżce do 3,4 proc. stopy procentowe nad Dunajem są na najwyższym poziomie od listopada 2013 roku.
Inwestorzy spodziewają się kolejnych podwyżek stóp. W zeszłym tygodniu analitycy amerykańskiego banku inwestycyjnego Goldman Sachs podnieśli prognozę dla stóp procentowych na Węgrzech z 4 proc. do 5 proc. Węgry – podobnie jak duża część zachodniego świata – zmagają się bowiem z bardzo wysoką inflacją. Według najnowszych danych Centralnego Urzędu Statystycznego (KSH) w styczniu 2022 roku mimo stanowczych działań Narodowego Banku Węgier inflacja wyniosła aż 7,9 proc. rok do roku i była najwyższa od 15 lat. Najbardziej wzrosły ceny paliw i żywności. Rząd w Budapeszcie przedłużył więc ogłoszone w lutym rozporządzenie, które wprowadziło maksymalne ceny paliw na węgierskich stacjach: cena benzyny 95-oktanowej oraz oleju napędowego nie może przekraczać 480 forintów (6,11 zł) za litr.
Od 1 lutego 2022 roku rząd wprowadził na trzy miesiące również ceny regulowane na podstawowe artykuły spożywcze: mąkę pszenną, mleko, cukier, olej słonecznikowy, udziec wieprzowy oraz piersi kurze. W żadnym sklepie na Węgrzech ich cena nie może być wyższa niż 15 października 2021 roku, co jest skrupulatnie sprawdzane przez kontrolerów. Ministerstwo Innowacji i Technologii poinformowało dzisiaj, że przeprowadzono około 800 kontroli. Na jeden ze sklepów, który sprzedawał cukier o 10 forintów (13 groszy) drożej niż powinien, została nałożona kara w wysokości miliona forintów (12,8 tys. zł). Węgierskie władze utrzymują również regulowane, niższe ceny nośników energii dla klientów indywidualnych.
Wiceprezes Narodowego Banku Węgier Barnabás Virág ogłosił, że spodziewa się, iż inflacja w lutym może wynieść 8–8,5 proc. I zapowiedział, że MNB będzie kontynuował zacieśnianie polityki pieniężnej, aż tempo wzrostu cen na Węgrzech wróci w okolice celu banku centralnego – ten zaś wynosi od 2 proc. do 4 proc. rocznie.
Wśród państw Grupy Wyszehradzkiej wyższe stopy referencyjne niż na Węgrzech obowiązują jedynie w Czechach (w lutym Narodowy Bank Czech podniósł referencyjną stopę procentową z 3,75 proc. do 4,5 proc.). Koszt pieniądza w Polsce jest na znacznie niższym poziomie. Po ostatnich podwyżkach ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski główna stopa referencyjna nad Wisłą wynosi zaledwie 2,25 proc.
(JAP)