„Dzisiaj wysłałem list z zaproszeniem dla szwedzkiego premiera Ulfa Kristerssona do złożenia wizyty na Węgrzech w celu negocjacji dotyczących członkostwa Szwecji w NATO” – ogłosił we wtorek w mediach społecznościowych węgierski premier Viktor Orbán. Węgry są obok Turcji jedynymi krajami Sojuszu Północnoatlantyckiego, które nie ratyfikowały jeszcze szwedzkiego wniosku o przystąpienie do NATO. – Nie widzę powodu do negocjacji z Węgrami na temat ratyfikacji naszego wniosku do NATO przez węgierski parlament, choć możemy prowadzić dialog – oznajmił w odpowiedzi szef szwedzkiego MSZ Tobias Billström. We wtorek szwedzki wniosek ratyfikował turecki parlament. Teraz do ukończenia ratyfikacji przez Turcję potrzeba już tylko podpisu prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana.
Szwedzki premier Ulf Kristersson. Fot. Ninni Andersson/Stella Pictures/ABACAPRESS.COM/PAP/Abaca
Rozszerzenie NATO o nowe kraje wymaga jednogłośnej zgody wszystkich członków Sojuszu Północnoatlantyckiego. Z 31 państw jedynie Turcja i Węgry zwlekają jednak z wyrażeniem zgody na przyjęcie Szwecji – która stosowne wnioski o akcesję złożyła wraz z Finlandią już w maju 2022 roku – co budzi coraz większe niezadowolenie ze strony innych sojuszników, chcących jak najszybciej formalnie rozszerzyć NATO w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę. W tej sprawie do władz w Budapeszcie wielokrotnie zwracali się przywódcy innych krajów europejskich, w tym także przedstawiciele polskiego rządu. Przedstawiciele węgierskich władz zapowiadali zaś, że z pewnością nie będą ostatnim krajem, który zaaprobuje wniosek Szwecji.
Władze w Ankarze przez wiele miesięcy twierdziły, że rząd w Sztokholmie przed wejściem do NATO powinien rozprawić się z antytureckimi kurdyjskimi bojownikami, którzy znaleźli schronienie w Szwecji, a których Turcja uważa za zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego. Z kolei Węgrzy zarzucają Szwedom brak szacunku i bezpodstawne oskarżenia władz w Budapeszcie o naruszanie praworządności. W marcu 2023 roku rzecznik węgierskiego rządu Zoltán Kovács przekonywał, że istnieje „ogromna liczba problemów, które muszą zostać rozwiązane”, zanim szwedzki wniosek o przystąpienie do NATO zostanie ratyfikowany.
Turecki jednoizbowy parlament (Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji) 23 stycznia debatował w sprawie szwedzkiego wniosku. Zgodnie z medialnym prognozami tureccy parlamentarzyści wyrazili zgodę na członkostwo Szwecji w NATO. Według analityków prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan może podpisać stosowne dokumenty w ciągu kilku najbliższych dni. W takiej sytuacji na drodze do członkostwa Szwecji w NATO stałyby już tylko Węgry.
Węgierski premier Viktor Orbán ogłosił więc dziś w mediach społecznościowych, że zaprosił na Węgry szefa rządu w Sztokholmie Ulfa Kristerssona na negocjacje w sprawie członkostwa Szwecji w NATO. Cytowany przez węgierską agencję prasową MTI Bertalan Havasi, rzecznik węgierskiego premiera, oznajmił, że premierzy mieliby także rozmawiać o wzmocnieniu stosunków dwustronnych i pogłębieniu wzajemnego zaufania. – W obecnej sytuacji nie widzę powodu do negocjacji z Węgrami na temat ratyfikacji naszego wniosku do NATO przez węgierski parlament... – oznajmił we wtorek szef szwedzkiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, cytowany przez szwedzka agencję prasową TT. Tobias Billström zauważył także w rozmowie z reporterami, że Węgry, w przeciwieństwie do Turcji, nie przedstawiały żadnych zastrzeżeń, gdy Szwecja została zaproszona na szczyt NATO w Madrycie w 2022 roku. Szwedzki dyplomata nie odpowiedział dziś jednak na pytanie, czy premier Ulf Kristersson przyjmie zaproszenie do złożenia wizyty w Budapeszcie. „Węgry już wcześniej bezskutecznie próbowały zaprosić przedstawicieli Szwecji do Budapesztu” – zauważył szwedzki portal TheLocal.se.
We wtorek sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg wezwał Węgry do przyspieszenia ratyfikacji przystąpienia Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego.
(J)