Węgierska prezydent Katalin Novák ogłosiła w sobotę na antenie telewizji M1, że rezygnuje z urzędu. Decyzja ma związek z narastającymi protestami, które wybuchły po ułaskawieniu przez nią mężczyzny skazanego w sprawie o wykorzystywanie seksualne dzieci. Nasilające demonstracje skłoniły Katalin Novák do przerwania podróży po Bliskim Wschodzie i powrotu do Budapesztu. Z życia politycznego w sobotę wycofała się także była minister sprawiedliwości, a obecnie węgierska europarlamentarzystka Judit Varga.
46-letnia Katalin Novák urząd prezydenta Węgier sprawowała od 2022 roku. Fot. Hannes P Albert/PAP/DPA
– Nie zwracam się do polityków, do decydentów, ale do ludzi, którym przysięgałam służyć dwa lata temu. W kwietniu ubiegłego roku zdecydowałam się na ułaskawienie, wierząc, że skazany nie nadużył swojego stanowiska, które wiązało się z pracą z dziećmi. Popełniłam błąd – oznajmiła w sobotę węgierska prezydent na antenie węgierskiej telewizji M1, przyznając, że jej decyzja wywołała dezorientację i niepokój wielu osób. – Dziś jest ostatni dzień, w którym zwracam się do Was jako Prezydent – ogłosiła Katalin Novák.
Źródło: Facebook
Na telewizyjnej antenie prezydent podziękowała rodzinie i wszystkim, którzy pomagali jej w pracy. – Polityka to twardy, czasem okrutny świat – oznajmiła była prezydent Węgier, która swoje publiczne oświadczenie zakończyła cytatem z narodowego hymnu: „Boże, błogosław Węgrów!”.
Mężczyzna ułaskawiony przez węgierską prezydent został skazany przez sąd w 2018 roku na ponad trzy lata więzienia za wywieranie nacisku na ofiary, aby wycofały swoje twierdzenia dotyczące wykorzystywania seksualnego w państwowym domu dziecka przez jego dyrektora, który został skazany na osiem lat więzienia za wykorzystywanie od 2004 do 2016 roku co najmniej dziesięciorga dzieci.
Decyzję o ułaskawieniu węgierska prezydent podjęła w kwietniu ubiegłego roku przed wizytą w Budapeszcie papieża Franciszka. Sprawa ujrzała jednak światło dziennie dopiero w ubiegłym tygodniu i wzbudziła ogromne oburzenie.
Premier Viktor Orbán ogłosił, że uważa, iż nie może być „żadnej litości” dla pedofilów i zapowiedział złożenie poprawki do konstytucji, która zabraniałaby w przyszłości udzielania aktu łaski wobec osób skazanych za przestępstwa seksualne przeciwko nieletnim.
Co najmniej tysiąc osób oburzonych decyzją prezydent o ułaskawieniu osoby skazanej za pedofilię protestowało w piątek w w węgierskiej stolicy, żądając, by podała się do dymisji. Rezygnacji Katalin Novák domagały się również węgierskie partie opozycyjne.
Katalin Novák na urząd prezydenta Węgier jako pierwsza kobieta w historii tego kraju została zaprzysiężona w 2022 roku. Nie jest ona jednak pierwszym węgierskim prezydentem, który został zmuszony do podania się do dymisji. W 2012 roku z urzędu po 605 dniach urzędowania ustąpił Pál Schmitt, który do dymisji podał się w związku ze skandalem związanym z plagiatem pracy doktorskiej. Katalin Novák głową węgierskiego państwa była przez 641 dni.
Źródło: Facebook
Była minister sprawiedliwości wycofuje się z polityki
Wkrótce po ogłoszeniu rezygnacji przez prezydent Katalin Novák dymisję ogłosiła była węgierska minister sprawiedliwości Judit Varga.
"Prezydent Republiki Węgierskiej złożyła dziś rezygnację ze stanowiska. Od czasu transformacji ustrojowej ważność indywidualnej decyzji Prezydenta o ułaskawieniu wymaga kontrasygnaty ministra sprawiedliwości" - zauważyła Judit Varga we wpisie opublikowanym na Facebooku, przyznając, że jeszcze jako minister sprawiedliwości dokonała stosownej kontrasygnaty prezydenckiej decyzji o ułaskawieniu osoby skazanej za pomoc w próbie tuszowania przestępstw pedofilskich swojego dyrektora.
Europarlamentarzystka Judit Varga, która ministerialną tekę oddała w czerwcu 2023 roku do niedawna wymieniana była jako kandydatka na lidera listy rządzącego Fideszu w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego, zrezygnowała z mandatu do Europarlamentu. Tym samym wycofała się z życia politycznego.
Z ministra obrony na prezydenta?
Zgodnie z węgierską ustawą zasadniczą nowy prezydent powinien zostać wybrany w ciągu 30 dni od ustania kadencji ustępującej głowy państwa. Do tego czasu prezydenckie obowiązki sprawuje marszałek parlamentu László Kövér.
Głowę państwa wybiera parlament. Kandydat musi uzyskać większość dwóch trzecich głosów. Uzyskanie tak wysokiego poparcia nie powinno być jednak problemem dla osoby zgłoszonej przez rządzących, ponieważ obecnie koalicja Fideszu i Chrześcijańsko-Demokratycznej Partii Ludowej (KDNP) ma konstytucyjną większość.
Na giełdzie nazwisk w węgierskich mediach jako najpoważniejszy kandydat na następcę Katalin Novák wymieniany jest obecny minister obrony 54-letni Kristóf Szalay-Bobrovniczky.
(J)