Polska, Czechy oraz Węgry świętują we wtorek 25 lat obecności w NATO. – To wielki dzień dla Polski i dla milionów Polaków rozproszonych po wszystkich kontynentach. Polska wraca na zawsze tam, gdzie jest jej miejsce, do wolnego świata – mówił w dniu oficjalnego przystąpienia Polski do NATO ówczesny polski minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek. Rocznicę wstąpienia do najpotężniejszego sojuszu w historii świętują dzisiaj również Czesi oraz Węgrzy.
Flagi krajów członkowskich NATO. Fot. OLIVIER HOSLET/PAP/EPA
– Dziś z radością i dumą świętujemy zakończenie podziału świata na dwa obozy, którego symbolem była żelazna kurtyna – mówił ćwierć wieku temu podczas uroczystości w Independence w amerykańskim stanie Missouri ówczesny szef polskiej dyplomacji Bronisław Geremek. 12 marca 1999 roku podkreślił także, że „Polska już nie jest osamotniona w obronie swojej wolności”.
Mark Brzezinski: Dziś trudno sobie wyobrazić NATO bez Polski, czy Polskę bez NATO
„Dzięki NATO Polska jest bezpieczna i zabezpieczona. Polacy mają swobodę i wolność spełniania swoich marzeń według własnego uznania. Tym właśnie dla wielu z nas jest wolność, i właśnie to zapewnia nam wszystkim NATO. Dziś trudno sobie wyobrazić NATO bez Polski, czy Polskę bez NATO – Polska stała się jednym z liderów Sojuszu” – napisał dzisiaj na Twitterze amerykański ambasador w Polsce Mark Brzezinski.
Z wizytą do Stanów Zjednoczonych udali się już wczoraj prezydent Andrzej Duda oraz premier Donald Tusk, którzy 12 marca spotkają się w Białym Domu z prezydentem Joe Bidenem. Przed wylotem do Waszyngtonu polski prezydent zapowiedział podjęcie międzynarodowej ofensywy dyplomatycznej, mającej na celu przekonanie sojuszników z NATO do zwiększenia wydatków na obronę do minimum 3 proc. PKB rocznie, aby wzmocnić zdolność odstraszania sojuszu w odpowiedzi na wojnę Rosji na Ukrainie.
Rocznicę wstąpienia do najpotężniejszego sojuszu w historii świętują dzisiaj również Czesi oraz Węgrzy, które 12 marca 1999 roku razem z Polską dołączyły do NATO. Decyzję o zaproszeniu wszystkich trzech krajów dawnego Układu Warszawskiego do Sojuszu Północnoatlantyckiego podjęto podczas szczytu NATO w Madrycie w lipcu 1997 roku, a formalne zaproszenie dla Warszawy, Pragi oraz Budapesztu wystosowano w styczniu 1999 roku.
17 lutego 1999 roku polski Sejm przyjął ustawę o ratyfikacji Traktatu północnoatlantyckiego, a 26 lutego akt przystąpienia Polski do NATO podpisał ówczesny prezydent Aleksander Kwaśniewski.
Bill Clinton w Pradze: wejście Czech, Polski i Węgier było najlepszym, co mogło się wydarzyć
W ramach obchodów 25. rocznicy członkostwa w NATO do stolicy Czech przybył były prezydent Stanów Zjednoczonych Bill Clinton. - To była ogromna inwestycja, która przy zachowaniu rozsądnego ryzyka znacząco wzmocniła NATO - powiedział Bill Clinton o rozszerzeniu Sojuszu Północnoatlantyckiego w 1999 roku, podkreślając, że rozszerzenie nie byłoby możliwe, "gdyby nie Václav Havel" (były czeski prezydent, pisarz i działacz opozycji demokratycznej - red.). Był przekonany o jednym, że Republika Czeska nigdy nie będzie naprawdę bezpieczna, jeśli nie będzie częścią NATO”.
Jednocześnie były amerykański przywódca kategorycznie odrzucił szerzoną przez Rosję narrację, że NATO niepowstrzymanie rozszerza się do jej granic. „To nie NATO ruszyło na Wschód, to Wschód zapukał do drzwi NATO” - podkreślił były prezydent USA, dziękując Czechom za wsparcie udzielane Ukrainie. - Liczący zaledwie 10 milionów mieszkańców kraj w ciągu ubiegłych dwóch lat zapewnił zaatakowanej Ukrainie pomoc o wartości przekraczającej znacznie ponad 2,3 miliarda dolarów. Byliście pierwszymi, którzy dostarczyli na Ukrainę ciężki sprzęt wojskowy - chwalił Czechów były amerykański przywódca.
Bill Clinton był głównym mówcą na konferencji pod hasłem "Nasze bezpieczeństwo nie jest oczywiste" zorganizowanej w 25. rocznicę przystąpienia Republiki Czeskiej do NATO.
Premier Czech Petr Fiala zauważył, że wstąpienie do NATO było jednym z najważniejszych wydarzeń w czeskiej historii i podkreślił, że jego zdaniem członkostwo w sojuszu zapewnia "najsilniejsze gwarancje bezpieczeństwa". Podczas uroczystości rocznicowych nad Pragą przeleciało sześć samolotów wojskowych.
(J)