Z powodu swojej praktyczności, ogromną popularnością cieszą się mieszczące się swobodnie nawet w mniejszych aktówkach czy saszetkach, składane parasolki — niewielu z nas jednak wie, że istnienie podbijających świat parasolek zawdzięczamy węgierskiemu rodzeństwu — dwóm braciom Balogh.
Chroniące przed światłem słonecznym i deszczem sztywne parasole pochodzą pierwotnie z Dalekiego Wschodu: w starożytnych Chinach i Japonii ogromnym kultem osnute zostały arcydzieła o bambusowych rączkach, z wzorzystego jedwabiu lub tkanin bawełnianych o gęstym splocie. Pierwsze obrazujące je ryciny pochodzą właśnie z Chin, a dokładnie z XI wieku, ale zgodnie z odkryciami archeologicznymi, dające wytchnienie w upale parasole, były używane już w Egipcie faraonów i Babilonii. W Europie z kolei to praktyczne narzędzie do ochrony przed kaprysami pogody utorowało sobie drogę długo później, bo dopiero w nowej erze. Pierwszy niesztywny, a więc składany parasol, został opatentowany przez Brytyjczyka, Johna Beale'a pod koniec XVIII wieku, w 1786 roku. Jednak na nowoczesny, kieszonkowy i robiący furorę na całym świecie parasol trzeba było poczekać jeszcze półtora wieku: pomysł pojawił się bowiem w XX wieku, w głowie pewnego ślusarza z komitatu Vas.
Wynalazca, Károly Balogh, urodził się w 1881 roku w miejscowości o nietypowej nazwie Ostffyasszonyfa, w komitacie Vas. Jako młody człowiek studiował rzemiosło maszynowe w Sárvár, a następnie rozwijał swoje umiejętności zawodowe w Sopronie, Wiedniu i Baden. Po I wojnie światowej, w 1920 roku, Károly Balogh otworzył własny warsztat ślusarski w komitacie Vas, w Uraiújfalu wraz ze swoim młodszym bratem Kálmánem Baloghiem.
Dobrze wyszkoleni i bardzo kreatywni właściciele zakładu, oprócz codziennej rutynowej pracy, zaczęli rozmyślać także o innowacjach. Na przykład w latach trzydziestych rozpoczęli korespondencję z władzami w spawie patentu na światłowód, czyli opornik światła, ale powiedziano im, że technika ta została już wymyślona przez firmę Bosch. Pomysł na mały, składany parasol, który można zmieścić w teczce, narodził się około 1920 roku, a w 1923 bracia wnioskowali o ochronę patentową na wynalazek.
Według certyfikatu o znaku towarowym, poświadczonego przez notariusza królewskiego Szombathely, składany parasol braci Balogh uzyskał ochronę patentową w sąsiedniej Austrii, Niemczech, Belgii, Francji i Polsce, a następnie powędrował także za morza.
Produkcję całkowicie składanych, prawie automatycznych parasolek rozpoczęli w Uraiújfalu, ale po krótkim czasie niebagatelny potencjał handlowy tkwiący w tym genialnym wynalazku odkryto także zagranicą. Kieszonkowe parasole braci Balogh zaczęły podbijać świat, podczas gdy nazwisko ich kreatywnych pomysłodawców zarówno w kraju, jak i poza jego granicami popadło w zapomnienie.
Jednak kilku lat temu w Uraiújfalu przywrócono pamięć o braciach Balogh — od tej pory dumna społeczność, podczas organizowanego co roku festiwalu parasoli, przypomina, że składane kieszonkowe parasolki na podbój świata wyruszyły właśnie z Uraiújfalu.
Forrás: origo.hu, wikipedia, vaol.hu