Edward Rydz-Śmigły miał – prócz wojskowości – dwie życiowe pasje: malarstwo i szachy. Obu doświadczył dziadek naszej rozmówczyni na Węgrzech. Anna Gallas-Dropińska jest autorką książki „Niezapomniani”. Pisze w niej o swych przodkach, sięgając do średniowiecza.

Wśród różnych skojarzeń Węgrów mało kto łączy ich z podróżami i Afryką. A jednak nasi bratankowie mieli i takich. Wspomnijmy jednego z nich – a nie będzie to kontrowersyjny bohater z II wojny światowej hrabia Almásy…

To prawda, że powierzchowne różnice pomiędzy bratankami można odkrywać jedna po drugiej, ale u podstaw naszej przyjaźni leży pewne wspaniałe podobieństwo, które nasi wrogowie zawsze usiłowali przedstawiać jako kardynalną wadę. Piotr Boroń Zarówno Węgrzy, jak i Polacy w bardzo podobnym czasie, bo w X wieku zbudowali swą państwowość. Węgrzy napłynęli na zamieszkaną już Nizinę Panońską (węg. Alföld) i stworzyli społeczeństwo, w którym stali się (w sporej części) warstwą rycerską. Według…

Rozszyfrujmy ten nieco dziwny, bo węgierski zapis. A zatem Ulászló to Władysław II Jagiellończyk o przydomku wziętym od jego ulubionego powiedzonka „dobrze”, bo lubił przytakiwać – także Habsburgom – dla świętego spokoju.

Trzeci co do wielkości na świecie, a przede wszystkim majestatyczny i piękny, dla Węgrów jest zarówno miejscem wykuwania przyszłości, jak i wspomnieniem potęgi. Piotr Boroń

Naukowcom znane ze szczegółami, amatorom prawie wcale, źródła do elekcji na króla Polski z 1575 roku mogą być wciąż czynną kopalnią wiedzy, a wydobywane fakty mogą uzupełniać historyczne puzzle.

Upadek i rozbiór Królestwa Węgier był osłabieniem na dalszą metę także Królestwa Polskiego. Aż dziw bierze, ile w poglądach naszych przodków o Węgrach tamtych czasów było opinii, które zapowiadały, jak my sami będziemy postrzegani w przyszłości.   

Jego przyszłość zapowiadała się wspaniale. Bratanek królewski, biskup warmiński i kardynał sięgał po władzę w Siedmiogrodzie, ale niejasne wypadki przerwały jego młode życie. Czy ocaleje po nim chociaż pamięć? Piotr Boroń Dzielny ród węgierski za zasługi wojenne dla ojczyzny otrzymał w XIII wieku od króla Władysława IV dobra ziemskie zwane Bátor i od swej stolicy nazywali się odtąd Batorymi. Przedstawiciel rodu zginął u boku Władysława Warneńczyka pod Warną w 1444 roku jako palatyn Węgier i…

10 listopada 1444 roku doszło do bitwy pod Warną. Na przedpolach czarnomorskiego portu wojska węgierskie oraz polskie – wspierane przez czeskich najemników – stanęły do walki z przeważającymi siłami tureckimi. W starciu zginął król Polski i Węgier Władysław Warneńczyk – jedyny polski monarcha, który poległ na polu bitwy.

6 listopada w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach odsłonięto i poświęcono pomnik kardynała Jozsefa Mindszentego, niezłomnego prymasa Węgier. „Męczennik zza żelaznej kurtyny”, prymas heroicznych cnót i męczennik „Kościoła milczenia” był obok polskiego kardynała Stefana Wyszyńskiego jednym z dwóch niezłomnych prymasów w latach komunizmu w naszej części Europy. Obaj nigdy nie pogodzili się z czerwoną ideologią. Obaj stanowczo protestowali też przeciw zwalczaniu przez komunistów…

Nieco dziwnie brzmiący tytuł niech uświadomi nam jego narodowość tym bardziej, że w długiej historii Królestwa Węgier koronę św. Stefana rzadko nosili władcy narodowości węgierskiej. Między innymi dlatego Maciej Korwin (węg. Corvin Mátyás) jest tak szanowaną przez rodaków postacią.

Tytuł ten zawdzięczamy węgierskiemu historykowi Gaborowi Klaniczayowi, który nazwał dwór Arpadów (i kojarzący się z nim przez małżeństwa Piastów) „niebiańskim dworem”,  a krewne i powinowate św. Elżbiety Węgierskiej jej „córkami”. Piotr Boroń Świętość w tej rodzinie była niejako dziedziczna, a zaszczytu tego dostąpiły właśnie św. Elżbieta Węgierska (węg. Árpád-házi Szent Erzsébet), następnie jej bratanice, czyli córki  Beli IV (węg. IV. Béla): św. Kinga (węg. Árpád-házi Szent Kinga),…