Położony niedaleko Budapesztu Pałac Królewski w Gödöllő wzbogacił się o nowe cenne eksponaty. Na wystawę trafiły wczoraj dwa meble należące niegdyś do cesarzowej Austrii i królowej Węgier: gustownie wykonana toaletka oraz przeszklona witryna. Zabytkowe meble zostały niedawno kupione na aukcji w Niemczech... po cenie wywoławczej. 

Premier Węgrów, brat Polaków – tak historycy mówią o Pálu Telekim, dwukrotnym szefie rządu w Budapeszcie, który pomagał Polsce zarówno w czasie wojny polsko-bolszewickiej, jak i w obliczu niemieckiej agresji w 1939 roku. Jego pomnik w Krakowie, na terenie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej przy ul. Rajskiej 1, stoi już od listopada ubiegłego roku, ale ze względu na pandemię dopiero dziś odbyła się oficjalna uroczystość jego odsłonięcia z udziałem marszałka województwa małopolskiego Witolda…

W krakowskim archiwum czeka na wydanie ważna dla Węgrów książka, o której wiedziano, że jest, ale nie wiedziano, gdzie… Zanim zostanie dokładnie opracowana, przetłumaczona w całości, objaśniona i opublikowana, czytelnicy portalu kurier.plus będą pierwszymi, którzy dowiedzą się o tym niesamowitym znalezisku.

Wbrew niemieckim rozkazom Bratankowie przepuszczali oddziały powstańcze, dzielili się z nimi zaopatrzeniem, udzielali pomocy medycznej, zaopatrywali w broń, a nawet czynnie pomagali w ewakuacji. Węgierscy żołnierze oddali Polakom olbrzymie zasługi w czasie powstania warszawskiego. PIOTR WŁOCZYK

W X w. przerazili Europę jako najeźdźcy, a już w XIII w. byli jej chrześcijańskim przedmurzem.

Mongołowie zostali zjednoczeni drakońskimi metodami przez Czyngis Chana. Z doskonałych jeźdźców uczynił on karne wojska, dzięki czemu dokonał olbrzymich podbojów i w efekcie stworzy jedno z największych imperiów w dziejach świata. Piotr Boroń W 1223 roku zagrożenie mongolskie stało się już tak namacalne dla Europy, że książęta ruscy – choć od 1054 roku podzieleni w rozdrobnieniu dzielnicowym i skłóceni – sprzymierzyli się, by stawić opór azjatyckim najeźdźcom. Ponieśli jednak straszną klęskę…

Od lat 30. XI wieku Słowacja była we władaniu królów węgierskich. Na początku XV wieku Zygmunt Luksemburski, cierpiący z powodu chronicznego braku pieniędzy, wziął pożyczkę od Jagiełły pod zastaw części Spiszu, a ponieważ długu nigdy nie zwrócono, terytorium zastawne pozostało przy nas prawie do pierwszego zaboru, by odegrać jeszcze piękną a symboliczną rolę w naszych niepodległych dziejach.

XX wiek to pasmo tragedii zawsze dumnego i licznego niegdyś narodu węgierskiego. Gdy historyk zaczyna rozważania jakiegokolwiek zjawiska, to sięga coraz głębiej i dalej w historię. Tak jak nie zrozumie Polaków ktoś, kto nie zna wiktorii grunwaldzkiej, wiedeńskiej czy warszawskiej, ale i zaborów, Powstania Warszawskiego czy dylematów Niezłomnych, tak zainteresowany Węgrami musi uwzględnić, że było to kiedyś państwo najbogatszych królów Europy, hegemonów na Bałkanach i obrońców cywilizacji…

Dzisiaj mija 80. rocznica wprowadzenia na Węgrzech ruchu prawostronnego. Węgierskie władze podjęły tę decyzję niemal jako ostatni kraj w kontynentalnej Europie. W większej części kraju ta zasada została wprowadzona 6 lipca 1941 roku o trzeciej w nocy, ale w Budapeszcie dopiero 9 listopada 1941 roku również o tej samej porze.

Corocznie 30 czerwca Kościół katolicki czci wspomnienie św. Władysława węgierskiego. Wyniesiony na ołtarze przez papieża Celestyna III w 1192 roku, ma za atrybuty: insygnia królewskie, anioła, podającego mu włócznię, chorągiew, krzyż lub/oraz symbole turecki. Gall Anonim napisał, że król Polski Bolesław Szczodry „własnymi siłami wygnał z Węgier króla Salomona, a na stolicy osadził Władysława, równie rosłej postaci, jak pełnego pobożności. Ten Władysław od dzieciństwa chowany był w Polsce i pod…

Węgrzy mówią na niego Istvan. Czyli jego patronem wydawać się może pierwszy męczennik i święty, którego Kościół katolicki czci 26 grudnia, jako tzw. drugi dzień świąt Bożego Narodzenia. A zatem w języku polskim ma dwa imiona. To równocześnie Szczepan i Stefan, bo oba pochodzą od tego samego świętego. To jednak czcze rozważania, bo Istvan Węgierski miał zawdzięczać swe imię papieżowi Stefanowi I (a dopiero ten – być może – Świętemu Szczepanowi) z połowy III wieku.

Jeszcze w XVI wieku do jej grobu ciągnęły pielgrzymki. Wychowanka klarysek i ich dobrodziejka. Najbogatsza i najbardziej ekscentryczna niewiasta swoich czasów. Rządziła Polską samodzielnie przez ponad pięć lat i tytułowała się królową. Wynalazczyni kampanii wyborczej, promującej na tron jej wnuczkę. Należy się jej przynajmniej tyle tekstu w podręcznikach co każdemu władcy, a tak nie jest. Nie dbają o nią nawet feministki…